Temiz çevre hakkı insan hakkıdır

Avrupa Konseyi üye ülkelere temiz çevre hakkını insan hakkı olarak tanıma çağrısı yaptı. Konsey, iklim değişikliği, biyoçeşitlilik kaybı ve kirliliği ‘üçlü gezegen krizi’ diye niteledi.

Avrupa Birliği, 46 üye devletine temiz, sağlıklı ve sürdürülebilir çevre hakkını insan hakkı olarak tanıma çağrısı yaptı. İnsan hakları örgütü, önceki gün kabul ettiği insan hakları ve çevrenin korunmasına ilişkin tavsiye kararında, iklim değişikliği, biyoçeşitlilik kaybı ve kirlilikten oluşan üçlü krizin ele alınmasına yönelik tedbirlerin, insan haklarından daha iyi yararlanılması için zorunlu olduğunu belirtti. Açıklamada şöyle denildi: “Komiteye göre bu tavsiyenin uygulanmasında üye devletler bir dizi ilkeye saygı gösterilmesini sağlamalı: Zarar vermeme ilkesi, önleme ilkesi, ihtiyatlılık ilkesi ve kirleten öder ilkesi gibi uluslararası çevre hukukunun genel ilkeleri; nesiller arası eşitlik ihtiyacı; ayrımcılık yapmama ilkesi; çevre konularında bilgiye ve adalete ayrımcılık yapılmaksızın erişim, çevre kararı alma süreçlerine katılım ve çevre eğitimi.”

İşletmeler sorumluluklarına uygun hareket etmeli
Komite ayrıca çevre bozulmasının yaratabileceği orantısız etkiye ilişkin endişelerini dile getirdi ve üye devletleri çevresel zararlara karşı en savunmasız durumda olan veya bu zararlardan dolayı özel risk altında bulunan kişilerin haklarını korumak için yeterli tedbirleri almaya çağırdı. Üye devletler ayrıca ticari işletmelerin çevreyle ilgili insan hakları sorumluluklarına uygun hareket etmelerini zorunlu kılmaya teşvik ediliyor. Ağustos’ta Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi temiz, sağlıklı ve sürdürülebilir çevre hakkını insan hakkı olarak kabul etti. Bu gelişme, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres tarafından memnuniyetle karşılandı.

Devletler ortak mücadelede bir araya gelebiliyor
António Guterres bir açıklama yaparak, “Dönüm noktası niteliğindeki bu gelişmenin üye devletlerin ortak mücadelelerinde bir araya gelebileceğini gösterdiğini” ifade etti. Guterres sözlerine şöyle devam etti: “Uluslararası toplum, bu hakkın evrensel olarak tanınmasını sağladı ve bizi bu hakkı herkes için gerçeğe dönüştürmeye yaklaştırdı. Bu karar, çevresel adaletsizliklerin azaltılmasına, koruma açıklarının kapatılmasına ve özellikle çevresel insan hakları savunucuları, çocuklar, gençler, kadınlar ve yerli halklar gibi hassas durumdaki insanların güçlendirilmesine yardımcı olacak. Karar aynı zamanda devletlerin çevre ve insan hakları yükümlülüklerini ve taahhütlerini uygulamalarını hızlandırmalarını sağlayacak.”